MAYIS TÜRKİYESİ-1…

1 MAYIS: 1935 Aydın demiryolu hükümet tarafından satın alındı. 1941 Savaşın kapılarımıza kadar dayanması üzerine İstanbul’un tahliyesine başlandı. 1948 İstanbul’da Sedat Simavi tarafından kurulan Hürriyet gazetesi yayın hayatına başladı. 1964 Türkiye Radyo Televizyon Genel Müdürlüğü kuruldu. 1969 Yargıtay başkanı İmran Öktem’in cenazesinde büyük çapta olaylar çıktı. 1977 KANLI 1 MAYIS! DİSK’in İstanbul Taksim Meydanı’nda kutladığı 1 Mayıs İşçi Bayramı, bazı binaların pencere ve damlarından açılan ateş sonucu kana bulandı. Çoğu, çıkan panikte ezilerek olmak üzere 34 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı. 1984 DGM’ler 8 ilde göreve başladı. 1988 Altan Erbulak’ı yitirdik. 2 MAYIS 1952 Karabük Demir ve Çelik fabrikalarının ikinci yüksek fırını hizmete girdi. 1974 İstanbul Boğaziçi Köprüsü’nden yayaların geçişine izin verildi. Ücret 1 lira. 3 MAYIS 1920 TBMM’nin ilk Bakanlar Kurulu oluşturuldu, iki gün sonra Mustafa Kemal’in başkanlığında ilk toplantısını yaptı. 1935 Türkiye’nin ilk sivil havacılık kurumu Türk Kuşu faaliyete geçti. 1950 Ali Naci Karacan’ın kurduğu Milliyet gazetesi yayın hayatına başladı. 1975 Ağrı’nın Eleşkirt ve Erzurum’un Horasan ilçelerinde halk güvenlik güçleriyle çatıştı. • Türkiye İşçi Partisi yeniden kuruldu. Başkanlığa Behice Boran seçildi. 1986 Karadeniz Bölgesi’ndeki radyasyon miktarının 7 kat arttığı açıklandı. 4 MAYIS 1928 Türkçe, resmi dil olarak kabul edildi. 1949 İstiklal Mahkemeleri kanunu yürürlükten kaldırıldı. 1972 Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Kemalettin Eken Ankara’da düzenlenen suikastten kurtuldu. 5 MAYIS 1925 Ankara’da uzmanların “Burada ot bile bitmez.” dedikleri alanda Atatürk’ün isteği ile Gazi (Atatürk) Orman Çiftliği’nin kurulmasına başlandı. (Şimdi, 90 yılda yapılanların 9 ayda mahvedilişini izliyoruz.) 1955 Türk Kadınlar Birliği’nin teklifiyle her yıl Mayıs ayının ikinci pazar gününün Anneler Günü olarak kutlanmasına karar verildi. 1983 TİKP davası sanıklarından Doğu Perinçek 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı. (Bir ömür böyle geçti, geçiyor. Ne yürektir bu ve ne kadar yazıktır!) 6 MAYIS 1927 İstanbul Radyosu, Galatasaray’daki Beyoğlu Postanesi’nde düzenli ve programlı yayınlarına başladı. 1933 Yeşilhilal (sonraki Yeşilay) cemiyeti; içkiye teşvik ettiği gerekçesiyle alaturka müziğe karşı mücadele başlattı. 1936 Ankara’da Devlet Konservatuvarı kuruldu. (Onu da kapatıyoruz, ne kadar övünsek yeridir.) 1960 Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cemal Gürsel görevinden izinli olarak ayrıldı. Gürsel’in en küçük askeri birime kadar ulaştırılan (ve bugünkü en büyük askeri birimlerin bile bir kez daha okuması gereken) telsiz mesajı: “… Sizlere son sözlerim şu olacaktır: Her şeye rağmen ordunun ve taşıdığınız üniformanın şerefini yüksek tutunuz. Bu sıralarda memlekette esen hırslı politika havasının zararlı tesirlerinden kendinizi korumasını biliniz. Ne pahasına olursa olsun politikadan katiyyen uzak kalınız. Son erden en büyük komutana kadar hepinizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum.” 1972 (Darağacında Üç Fidan) Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan, Yusuf Aslanın idam cezaları Cebeci Sivil Kapalı Cezaevi avlusunda infaz edildi. 1982 Boston Fahri Konsolosumuz Osman Gündüz ASALA  örgütü tarafından şehit edildi. 1990 Türkiye’nin ilk özel TV kanalı olan Magic Box şirketinin Star 1 isimli televizyonu programlı yayına başladı. 1990 Aliağa Termik Santralı’nın yapımını protesto etmek için yaklaşık 50 bin kişi İzmir’den Yeni Foça’ya kadar el ele tutuşarak insan zinciri oluşturdu. 1995 Başbakan Çiller Türkiye’nin en geç 1998 yılında Avrupa Birliği’ne üye olacağını söyledi. (İşte dirayetli bir politik öngörü dediğin böyle olur!) 1997 Sırtına Arapça ‘Allah’ dövmesi yaptıran barmen Oğuz Atak öldürüldü. 7 MAYIS: 1924 Yunus Nadi tarafından kurulan ve isim babası Atatürk olan Cumhuriyet Gazetesi yayın hayatına başladı. 1966 Cumhuriyet tarihinde ilk kez polis, gece vakti TBMM’de arama yaptı. 1972 Cumhuriyet Halk Partisi olağanüstü kurultayında Bülent Ecevit 709, İsmet İnönü 498 oy aldı. 1983 Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu. 1990 Çevreciler zafer kazandı. Yöre halkının tepkilerine yol açan Aliağa Termik Santralı’nın yapımı Danıştay kararıyla durduruldu. 1986 Bir usta kalem, bir İstanbul beyefendisi artık aramızda değil. Gazeteci, hikaye ve oyun yazarı Haldun Taner’i kaybettik. 8 MAYIS: 1952 TAÇ iplik ve entegre tekstil sanayi kuruldu. 1968 Fiat lisansı ile Türkiye’de otomobil üretilmesini öngören kararname Bakanlar Kurulu’nda imzalandı. 1972 İnönü, Atatürk’ün ölümünden bu yana (33 yıl, 4 ay) sürdürdüğü CHP Genel Başkanlığı’ndan istifa etti. 1987 Türkiye; 2000 yılı Olimpiyat Oyunları’nın İstanbul’da yapılması için aday olduğunu açıkladı. (Bir şarkısın sen, ömür boyu sürecek…) 9 MAYIS: 1926 Devlet İstatistik Enstitüsü kuruldu. (Bir devlet bütün kurumlarıyla yeniden, hatta sıfırdan inşa ediliyor.) 1955 Anneler Günü Türkiye’de ilk kez kutlandı. 1984 Yaşar Kemal’e Fransız devlet nişanı Legion d’Honneur’ verildi. 1988 Mardin’in Nusaybin ilçesi Taşköyü’nün Behmenin mezrasını basan teröristler bir aileden 8’i çocuk, 2’si kadın 11 kişiyi katlettiler. 2002 Sinema sanatçısı Kadir İnanır manken Buket Saygı’ya telefon mesajıyla tacizde bulunduğu gerekçesiyle 5 ay hapis cezasına çarptırıldı. 10 MAYIS: 1934 İstanbul, tarihinin en bol balık akınını yaşadı. Lüferin kilosu 4 kuruş. 1975 Necdet Tosun artık aramızda değil. 1985 Türkiye’de dünya standartlarına uygun ilk bulaşık makinesi ‘Leydi’, Arçelik tarafından üretildi. 1987 Türkiye Kadınlar Birliği Semra Özal’ı ‘yılın annesi’ seçti. 2014 (Bu da oldu!) Başbakan Erdoğan, Danıştay’ın yıldönümü kutlaması sırasında konuşma yapan Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu’na ‘edepsizlik yapma’ diye bağırdı. ‘Edepsizlik yapan ben değilim.’ cevabını aldı. 11 MAYIS: (Tarihe dikkat.) 330 İstanbul kentinin ilk kökleri atıldı. 1954 Hikayemiz bir büyük değerini daha yitirdi. Sait Faik Abasıyanık. 1960 Ereğli Demir Çelik fabrikaları kuruldu. 1994 Refah Partisi’nin Bosna için topladığı paraları organize eden Süleyman Mercümek’in, batan Marmarabank ve TYT Bank’ta 1,8 milyon dolar ve 100 bir markının olduğu ortaya çıktı. (Ne yediniz, ah ne yediniz.) 12 MAYIS: 1929 İlk Tıp Bayramı, Haydarpaşa Tıp Fakültesi’nde kutlandı. 1992 Nelson Mandela insan hakları ihlalleri nedeniyle Atatürk Barış Ödülü’nü almayı reddetti. 2002 Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili Bekir Selçuk; AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında haksız mal varlığı edindiği iddiasıyla soruşturma başlattı. (Vay be, savcıya bak!) 2005 Çok genç ayrıldı aramızdan sinemanın sakin, centilmen yönetmeni Ömer Kavur. 13 MAYIS: Fenerbahçe stadının açılış maçında Galatasaray 2-1 galip geldi. 1975 Başbakan Demirel, Başbakanlık binasının önünde Vedat Önsel adında biri tarafından saldırıya uğradı, Demirel’in burun kemiği kırıldı. 1981 Papa II. Jean Paul, Mehmet Ali Ağca tarafından Roma’da vurularak yaralandı. 1994 İSKİ eski Genel Müdürü Ergun Göknel, kuruma yüksek fiyatla klor alarak zarara uğrattığı iddiasıyla yargılandığı mahkeme tarafından 8 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. 2014 Soma’da; Türkiye madencilik tarihinin katliama dönüşen en büyük kazasında resmi açıklamalara göre 301 madenci hayatını kaybetti. 14 MAYIS: 1950 27 yıllık Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı son buldu. Demokrat Parti % 53 oyla tek başına iktidara geldi. 1979 TÜSİAD; gazetelere ilan vererek Ecevit hükümetinin çekilmesini istedi. (Çok yürekliymişler o zamanlar.)  1988 Galatasaray’lı Tanju Çolak 39 golle Avrupa Gol Kralı oldu. 1994 MİT Müsteşarı Sönmez Köksal Filiz Akın’la evlendi. 1997 Danıştay, Bergama köylülerinin siyanürle altın aramaya son verilmesi talebini haklı buldu. 2014: Somayı ziyaret een Başbakan Erdoğan, vatandaşların yoğun protestosu sonucu bir markete sığındı.

(Devam edecek…)