AĞUSTOS TÜRKİYESİ…

Her ay bir yazımı ayırdığım “Geçmişten Günümüze” seçkisinde bu hafta geride bıraktığımız yılların Ağustos aylarında bu toprakların üzerinde yaşanmış olaylara satır başlarıyla göz atıyoruz.

1 AĞUSTOS: 1932 Türkiye Güzeli Keriman Halis, Dünya Güzeli seçildi. 1933 İstanbul Üniversitesi kuruldu. 1971 Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) kuruldu. 1974 ABD Temsilciler Meclisi'nde, Türkiye'ye yapılan ABD yardımının kesilmesi yönünde karar alındı. 2 AĞUSTOS: 1958 Cumhuriyet tarihinin en yüksek orandaki devalüasyonu yapılarak 1 dolar 2.80 liradan 9 liraya çıkarııdı. 1975 İstanbul Taksim'deki Sheraton Oteli, Başbakan Süleyman Demirel tarafından hizmete açıldı. 3 AĞUSTOS: 1994 DEP'li tutuklu Milletvekiller Sırrı Sakık, Hatip Dicle, Orhan Doğan, Leyla Zana ve Ahmet Türk ile tutuklu Bağımsız Milletvekili Mahmut Alınak, DGM'ye getirilerek duruşmaya çıkarıldılar. 4 AĞUSTOS: 1924 Lozan Antlaşması yürürlüğe girdi. 1971 Ortak Pazar'a geçiş protokolü yürürlüğe girdi. 1986 Başkanlığını Semra Özal’ın yaptığı, ‘Türk Kadınını Güçlendirme ve Dayanışma Vakfı’nın ‘Papatyalar’ diye anılan üyeleri İstanbul'da Yıldız Sarayı Hasbahçe'de ‘Lale Devri’ni canlandırdılar. 5 AĞUSTOS: 1934 Nâzım Hikmet tahliye edildi. 1989 Döviz alım satımı serbest bırakıldı. 6 AĞUSTOS: 1989 Kazı-kazan oyunu Milli Piyango idaresi tarafından piyasaya sürüldü. 7 AĞUSTOS: 1993 Başbakan Tansu Çiller greve giden 400 bin işçiye karşı çıktı ve "Halkın parasını işçiye vermem" dedi. (Bu hesapça ‘işçi’ halk olmuyor!) 1996 Çeşitli Üniversite Rektörleri topluca Anıtkabir’i ziyaret ettiler. Yaptıkları açıklamada, “Cumhuriyetin temel ilkelerine sadık kalacaklarını ve laiklik karşıtlarına saygı duymayacaklarını” belirttiler. (Günümüzün rektörlerine ithaf edilir.) 8 AĞUSTOS: 1928 Taksim'de heykeltraş Pietro Kanonika'ya yaptırılan Cumhuriyet Anıtı, törenle açıldı. 1951 Halkevleri kapatıldı. 10 AĞUSTOS: 1914 İngiliz donanmasından kaçan Goeben ve Breslau adlı iki Alman zırhlısı Türkiye'ye sığındı. İki zırhlı daha sonra Yavuz ve Midilli adlarını aldı.1992 Kars'a bağlı Ardahan ve Iğdır İl yapıldı. 11 AĞUSTOS: 1961 9 ay 25 gün süren Yassıada yargılamaları sona erdi. 1975 30 imam-hatip lisesi daha açılacağı açıklandı. 12 AĞUSTOS: 1998 Genel nüfus sayımı yapıldı. 62 milyon 870 bin 30 kişiyiz. 13 AĞUSTOS: 1956 Bakanlar Kurulu’nca, ortaokullarda din dersi okutulmasına karar verildi. 1986 Başbakan Turgut Özal, "12 Eylül olmasaydı iktidara gelemezdik" dedi. 14 AĞUSTOS: 1934 Genç Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kağıt fabrikasının ve Paşabahçe Şişe Cam Fabrikası'nın temelleri atıldı. 1987 PKK militanları, Siirt'in Eruh İlçesi'ne bağlı Milan Mezrası'na bir baskın düzenlediler. 19'u çocuk ve kadın olmak üzere 25 kişiyi katlettiler. (Unutuyoruz!) 15 AĞUSTOS: 1974 Türk Silahlı Kuvvetleri Magosa'yı aldı. 1997 8 yıllık kesintisiz eğitim kanunu TBMM’de kabul edildi.18 AĞUSTOS: 1996 Endonezya’da N-250 tipi uçakların üretildiği fabrikayı gezen Erbakan, ‘Türkiye’de bunu yapacak beyin olmadığını’ söyledi. 19 AĞUSTOS: 1976 THY'nın İstanbul-Antalya seferini yapan 'Antalya' isimli yolcu uçağı, Isparta yakınlarında düştü. 155 kişi öldü, kurtulan olmadı. 1977 Ankara'da yapılan 'Ağır sanayi toplantısı' elektrik olmadığı için mum ışığı altında başladı.1993 İSKİ eski Genel Müdürü Ergun Göknel tutuklanarak Bayrampaşa Cezaevi'ne konuldu. 20 AĞUSTOS: 1952 Napoli'de yapılan Avrupa Güzellik Yarışması’nda, Türkiye güzeli Günseli Başar birinci oldu. 21 AĞUSTOS: 1982 Cumhuriyet altını bir günde 600 liradan 1500 liraya fırladı. 1982 Bülent Ecevit cezaevine konuldu. 22 AĞUSTOS: 1986 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar 104 yaşında vefat etti. 23 AĞUSTOS: 1935 Nazilli Basma Fabrikası’nın temeli atıldı. 24 AĞUSOS: 1961 İPRAŞ (İstanbul Petrol Rafinerisi AŞ) törenle üretime başladı. 26 AĞUSTOS: 1924 Türkiye İş Bankası kuruldu. Genel müdürlüğüne Celal Bayar getirildi. 27 AĞUSTOS: 1956 Başbakanlığa bağlı Atom Enerjisi Komisyonu kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 1980 Alman Hükümeti, Türkiye'ye verdiği notada MSP Genel Başkanı ve eski Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan'ı eroin kaçakçılığı ile suçladı. 28 AĞUSTOS: 1987 İlkokula başlama yaşı 6'ya indirildi. 30 AĞUSTOS: 1922 Başkumandanlık Meydan Savaşı kazanıldı. 1925 Gazi Paşa, Kastamonu gezisinde halka seslendi; “Efendiler ve ey Millet! İyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti, şeyhlerin, dervişlerin müritleri ve mensuplarının memleketi olamaz. En doğru ve en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır.” 1977 Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na, Ege Ordu Komutanı Org. Kenan Evren getirildi (Yavaş yavaş geliyor!). 31 AĞUSTOS: 1994 Rize'nin RP'li Belediye Başkanı Şevki Yılmaz, Atatürk'e suikast düzenlemekten dolayı idam edilen Ziya Hurşit'in adını bir caddeye verdi.

Bunlar Türkiye’nin gerçeğiydi. Neredeyse ulusal karakterimiz olan umursamazlığımızla, yaşanmamış gibi davranabiliriz ama yaşanmamış yapamayız. Ah bir de ders çıkarabilmeyi becerebilseydik