KASIM TÜRKİYESİ-2…

10 KASIM: 1980 Güvenlik kuvvetlerince gözaltına alınan yazar ve yayıncı İlhan Erdost'un askeri araçla Mamak Cezaevi'ne götürülürken, bir askerin başına vurması sonucu öldüğü açıklandı. 11 KASIM:p1930 Fox Film Şirketi, Ankara Gazi Çiftliği’ni filme aldı. 1938 Malatya Milletvekili İsmet İnönü, TBMM'de oybirliği ile Cumhurbaşkanlığı’na seçildi. 1942 Saraçoğlu Hükümeti tarafından hazırlanan ve Türk demokrasi tarihinin kara bir sayfası olan Varlık Vergisi Kanunu TBMM'de kabul edildi. 1970 İnsanlığa Karşı Savaş Suçlarının Zaman Aşımına Uğramazlığı Avrupa Sözleşmesi yürürlüğe girdi. Türkiye sözleşmeyi onaylamadı. 1989 Beyoğlu Adliyesi'nde çok sayıda sinema filmi, video-kaset ve fotoğraf müstehcen ve sakıncalı oldukları gerekçesiyle yakıldı. 1997 Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Sayısal Loto'yu başlattı. 2004 CHP Merkez Yönetim Kurulu, Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül'ü kesin ihraç istemiyle Yüksek Disiplin Kurulu'na sevk etti. (Hani şu anda kurtarıcı olarak bakılan şahıs.) 12 KASIM: 1929 Yeni Türk harfleriyle basılan posta pulları kullanıma girdi. 1990 Hacettepe, Ankara, Gazi ve ODTÜ'de bazı öğretim üyeleri, türbanı ve laiklik karşıtı akımları protesto etmek amacıyla derslere girmediler. (Neredeler, şimdi neredeler?) 1999 Bolu, Düzce ve Kaynaşlı'da meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde 894 kişi öldü, 4 bin 948 kişi yaralandı. 1998 Abdullah Öcalan, İtalya’nın Başkenti Roma’da havaalanında yakalanarak gözaltına alındı. 13 KASIM: 1918 İtilaf Devletleri'ne ait savaş gemileri İstanbul Limanı'na girdiler ve toplarını şehre çevirdiler. (Ve… ‘Geldikleri gibi gittiler.’) 14 KASIM: 1914 Türk sinemasının ilk filmi olarak kabul edilen, Yeşilköy'deki Rus anıtının yıkılışını belgeleyen film Fuat Uzkınay tarafından çekildi. 1983 Barış derneği davası sonuçlandı. 18 kişi 8 yıl, 5 kişi de 5 yıl hapis cezasına mahkûm oldu. 1985 Demokratik Sol Parti kuruldu. Genel Başkanlığına Rahşan Ecevit seçildi. 1989 Bedrettin Dalan, ANAP'tan istifa etti. 1998 Türkbank ihalesi soruşturmasında tutuklanan Korkmaz Yiğit, Kırklareli Cezaevi’ne konuldu. 2001 Türk A Milli Futbol takımı, Avusturya milli takımını 5-0 yenerek 47 yıl aradan sonra dünya kupasına katılmaya hak kazandı. 15 KASIM: 1937 Dersim İsyanı lideri Seyit Rıza ve 6 arkadaşı Elazığ'da idam edildi. 1945 İstanbul Boğazı'nda vapurla yolcu taşımacılığı yapan Şirketi Hayriye adındaki kuruluş devlet tarafından satın alındı. (O sıralarda satmıyor, alıyormuşuz.) 1953 Demirbank kuruldu. 1956 Orta Doğu Teknik Üniversitesi kuruldu.1979 İstanbul Haydarpaşa önlerinde bir Yunan şilebiyle çarpışan, İndependenta isimli dev Romen tankeri infilak edip yanmaya başladı. Kazada 51 denizci öldü. 96.000 ton ham petrol denize döküldü. 1983 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti. 1990 Aileden sorumlu Devlet Bakanı Cemil Çiçek'in, (Kendileri şu andaki Meclis Başkanımız olurlar.) “Flörtün fahişelikten ne farkı var?” şeklindeki açıklaması büyük tepkilere neden oldu. 2000 Manisa'da 16 gence işkence iddiasıyla üçüncü kez yargılanan polislere 5 ila 10 yıl arasında ceza verildi. 2003 İstanbul'da Neve Şalom ve Beth İsrael sinagoglarına cumartesi duası sırasında eş zamanlı intihar saldırılarında bulunuldu, 25 kişi öldü. 16 KASIM: 1922 İşgal Orduları Başkomutanı General Harrington'a yazıyla

başvuran Padişah Vahdettin, İngiltere'ye sığınmak isteğini bildirdi ve bir İngiliz savaş gemisi  

ile İstanbul’u terk etti. 1964 Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay, bazı 

politikacıların konuşmaları üzerine parti liderlerine ikaz mektubu gönderdi ve; 1- Memleketin 

iki hasım kampa itilmek istenildiğini, 2- Ordunun, halkın karşısında gibi gösterilmeye 

çalışıldığını, 3- Komutan ve subayların bu durumdan hoşnutsuz bulunduklarını, belirterek, 

bunların kesin olarak önlenmesini istedi. (Farkı görüyor musunuz?) 1967 Merkezi ABD'de

bulunan Uluslararası Şiir Forumu Fazıl Hüsnü Dağlarca'yı yaşayan en büyük Türk şairi 

seçti. 1991 Bilge Karasu, ‘Gece’ romanıyla, Pegasus Edebiyat Ödülü'nü aldı. 17 KASIM:  

1958 Erzurum Atatürk Üniversitesi açıldı. 1972 Türkiye'de ilk kadın partisi olan Türkiye 

Ulusal Kadınlar Partisi kuruldu. 1983 Yorgun Savaşçı filmi TRT’de yaktırıldı. 18 KASIM:  

1927 Ankara telsizi (radyosu) yayına başladı.1933 İstanbul Darülfünunu, İstanbul 

Üniversitesi olarak açıldı. 1951 Perihan Sanerk, Emniyet Müdürlüğü’ne yükselen ilk kadın

oldu. 1983 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, KKTC'nin bağımsızlık kararınıgeçersiz 

saydığını açıkladı. 19 KASIM: 1949 İstanbul Radyosu yayına başladı. 1979 Gazeteci İlhan 

Darendelioğlu öldürüldü. 1994 İstanbul'da yapılan Dünya Halter Şampiyonası'nda Halil 

Mutlu, 7 dünya rekoru kırarak 3 altın madalya kazandı. 20 KASIM: 1922 Lozan Konferansı 

çalışmalarına başladı. 1943 İstanbul Teknik Üniversitesi kuruldu. 1945 Van'da büyük 

deprem. 1963 Koç Holding kuruldu. 1979 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim 

Üyesi Prof. Dr. Ümit Doğanay uğradığı saldırıda öldürüldü. 2003 İstanbul'da İngiltere 

Başkonsolosluğu ile HSBC Bank Genel Müdürlüğü'ne düzenlenen intihar saldırılarında 27 

kişi öldü. 22 KASIM: 1950 Dünya Barış Konseyi, şair Nazım Hikmet'e, Pablo Picasso ve 

Pablo Neruda ile beraber Uluslararası Barış Ödülü verdi. 1968 Türkiye'de ilk defa bir kalp

nakli, Ankara Yüksek İhtisas Hastanesi'nde Dr. Kemal Beyazıt tarafından yapıldı. 1982 

Açıköğretim uygulaması başladı. 1994 Devlet Opera ve Balesi'nin bütçesinde kesinti yapıldı.

Kesintiyi yapan Doğru Yol, Anavatan, Milliyetçi Hareket ve Refah partisi milletvekilleri, 

"Opera ve bale ne iş yapar, bunları kaç kişi seyrediyor?" dediler. 23 KASIM: 1947 İstanbul 

İnönü Stadı açıldı. Stattaki İlk golü Süleyman Seba attı. 1990 Tansu Çiller, DYP’den

siyasete atıldı. 1994 Özelleştirme yasası çıktı. 24 KASIM: 1870 İlk mizah dergisi ‘Diyojen’, 

İstanbul'da yayımlandı. 1927 Ankara Ulus Meydanı’nda, heykeltıraş Kriepel tarafından 

yapılan Zafer Anıtı törenle açıldı. (86 yıl sonra aydınlatma ışıklarını kestiler.) 1934 

Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Meclis’ten çıkan kanunla Atatürk soyadını aldı.  

(Sonsuza kadar.) 1951 Eczacıbaşı İlaç Sanayi kuruldu. 1976 Van ve çevresinde etkili olan 

7.2 büyüklüğündeki depremde 3 bin 840 kişi öldü. 1981 Millet Mektepleri'nin açılışı ve 

Atatürk'ün Başöğretmenliği kabul tarihi olan 24 Kasım, Öğretmenler Günü olarak 

kutlanmaya başlandı.1989 Hakkari'nin Yüksekova ilçesinin İkiyaka köyünde, çoğu kadın ve 

çocuk olmak üzere 28 vatandaş, teröristlerce öldürüldü. 25 KASIM: 1925 Şapka giyilmesi 

hakkında kanun TBMM tarafından kabul edildi. 1934 Atatürk, Başbakan İsmet Paşa’ya 

İnönü soyadını verdi. 1958 Ahmet Adnan Saygun'un Yunus Emre Oratoryosu New York'ta

Birleşmiş Milletler'in açılış töreninde seslendirildi. Orkestra ve koroyu şef Leopold Stokowski 

yönetti. 26 KASIM: 1926 Türkiye'nin ilk şeker fabrikası, Alpullu'da faaliyete geçti. 1943 

Tosya ve Ladik'te 7.2 büyüklüğündeki depremde 2 bin 824 kişi öldü. 1976 180 milyon TL. 

bulunması gereken Afet Fonu'nda 20 milyon TL. bulunduğu ortaya çıktı. (Her devirde yiyen 

yiyene.) 1996 Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Tansu Çiller, Susurluk kazasından 

söz ederken "Devlet uğruna kurşun atan da, kurşun yiyen de şereflidir." dedi. (Ama bazıları 

daha şereflidir!) 27 KASIM: 1961 İstanbul polisi bacağında Moskova yazılı kağıt bulunan 

kargayı nezarete aldı. (Şaka gibi ama değil.) 1970 Atatürk Kütür Merkezi yandı. 28 KASIM: 

1928 İlk kadın avukat Beyhan Hanım İstanbul I. Ticaret Mahkemesi’nde duruşmaya çıkarak

bir kadını savundu. 1936 Ereğli Kömür Şirketi'nin devletçe satın alınmasına ilişkin sözleşme 

imzalandı. 2010 Tarihi Haydarpaşa Garı'nda yangın çıktı. Yangında garın çatısı hasar

gördü. (Satış için ön hazırlıklar tamamlanmış oldu.) 29 KASIM: 1934 Matbuat Cemiyeti’nin 

adı Atatürk tarafından Basın Konseyi olarak değiştirildi. (Hala da aynı adı taşıyor. Şu vizyona

bakar mısınız?) 1935 Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası hizmete açıldı. 1997 Sivas’da 

Madımak Oteli’ni ateşe vermekten yargılanan sanıklardan 33’ü idam, 45’i 3 ile 20 yıl 

arasında hapis cezasına çarptırıldı. 30 KASIM: 1925 Tekke ve zaviyelerle türbelerin 

kapatılmasına ilişkin kanun kabul edildi. Yetkisiz sarık ve ruhani kıyafet taşıyanların 

cezalandırılmasına ilişkin kanun çıktı. (Gözümüz aydın, 88 yıl sonra tekrar açılmaları için 

kanun teklifi hazırlandı. Uygun zaman bekleniyor.) 1925 TBMM kürsüsünün arkasındaki 

duvara, ‘Hakimiyet Milletindir’ levhası asıldı.